Dầu thủy lực là một loại chất lỏng rất quan trọng để hệ thống thủy lực được vận hành êm ái và an toàn. Thế nhưng, không phải ai cũng biết dầu thủy lực là gì? Nó có công dụng như thế nào? Nên lựa chọn sử dụng loại dầu có chỉ số độ nhớt như thế nào thì phù hợp? Tât cả sẽ được giải đáp ngay trong bài viết sau đây.
Nội Dung
Dầu thủy lực là gì?
Dầu thủy lực là loại hợp chất chuyên dụng được sử dụng trong hệ thống thủy lực, đây là một tổ hợp các chất hữu cơ dạng lỏng nhưng sánh và đặc hơn nước. Giống như máu trong cơ thể, dầu thủy lực giúp vận chuyển năng lượng khắp hệ thống, giúp truyền tải áp lực và truyền chuyển động ở trong hệ thống thủy lực. Bên cạnh đó, dầu còn có tác dụng bôi trơn các chi tiết, làm giảm ma sát, làm kín bề mặt, giúp cho hệ thống hạn chế được sự rò rỉ, làm giảm nhiệt và loại bỏ cặn bẩn. Tùy theo loại thống thủy lực mà dầu thủy lực sẽ được pha chế để đáp ứng được những nhu cầu bôi trơn chuyên biệt.
Các loại dầu thủy lực
Dựa theo chức năng thì dầu thủy lực được phân ra thành 3 loại chính như sau:
Dầu thủy lực gốc khoáng
Dầu thủy lực gốc khoáng là loại hiện đang được sử dụng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay, chiếm khoảng 80%. Dầu này được đánh giá là sản phẩm lý tưởng nhất cho các loại máy móc thủy lực. Loại dầu này có chỉ số độ nhớt cao nên có thể sử dụng được cho một khoảng rộng. Dầu thủy lực gốc khoáng cũng phù hợp cho môi trường nhiệt độ thấp.
Trong dầu được pha thêm chất phụ gia như: Chống oxi hóa, chống mòn, chống rỉ sét,… Sau một quá trình sử dụng những chất này sẽ bị mất dần đi, thế nhưng chất lượng dầu vẫn sẽ được đảm bảo một thời gian nữa. Do dầu gốc khoáng được xử lý tốt nên nó có khả năng tách nước và chống tạo bọt tốt.
Dầu thủy lực phân hủy sinh học
Dựa theo những yêu cầu cấp thiết về môi trường và sinh thái thì dầu thủy lực phân hủy sinh học đã được nghiên cứu và phát triển. Loại dầu này có thành phần là dầu gốc tổng hợp khả năng phân hủy và những loại chất phụ gia thân thiện. Nó được sử dụng chủ yếu trong ngành lâm nghiệp, nông nghiệp và một số loại máy móc khác.
Dầu thủy lực chống cháy
Dầu thủy lực chống cháy lại được phân ra thành 2 loại:
- Loại pha nước: Là loại hợp chất pha chế đặc biệt và được sử dụng tại những vị trí có nhiệt độ cao và tiếp xúc với lửa. Nó có đặc điểm là khó bắt lửa, tránh làm lan truyền lửa, giúp bảo vệ hệ thống an toàn. Một số loại dầu chống cháy pha nước: HFAS, HFAE, HFC, HFB,…
- Loại không pha nước: Loại dầu này có đặc điểm là không chứa thành phần nhũ tương và lượng nước là 0%. Chúng thường được sử dụng trong những hệ thống hoặc dây truyền làm việc có nhiệt độ cao, dễ xảy ra cháy nổ như lò nung, lò đúc khuôn, tua bin,… Một số loại dầu không pha nước như: HFDR, HFDU.
Công dụng của dầu thủy lực
Dầu thủy lực đóng vai trò và mang lại rất nhiều công dụng hữu ích cho hệ thống thủy lực. Một số công dụng chính của dầu thủy lực có thể kể đến như:
- Truyền tải lực: Đây là chức năng quan trọng nhất của dầu, sau khi nhận được năng lượng truyền từ bơm thủy lực thì dầu sẽ giúp truyền tải lực đi xa đến xi lanh hoặc những cơ cấu truyền thống như bánh răng, dây xích, trục vít. Sử dụng dầu thủy lực thì mọi khoảng cách hay địa hình đều trở lên dễ dàng. Hơn nữa, nó có khả năng giãn nỡ tốt, tính đàn hồi cao nên sẽ giúp khuyếch đại được lực truyền từ các hệ thống truyền động và đảm bảo tính bền bỉ cho hệ thống.
- Bôi trơn hệ thống: Phần bề mặt tiếp xúc của hệ thống nếu không được bôi trơn thì sẽ bị mài mòn nhanh chóng và dẫn đến làm hỏng hệ thống. Với sự hỗ trợ của dầu thì các bề mặt sẽ được bôi trơn, trượt lên nhau, giúp hệ thống vận hành hiệu quả hơn.
- Làm mát hệ thống: Các chi tiết khi hoạt động trượt lên nhau sẽ sinh ra nhiệt, nhiệt sinh ra quá cao sẽ làm hệ thống dừng hoạt động. Do đó việc sử dụng dầu sẽ có tác dụng hấp thu nhiệt rồi tỏa ra môi trường bên ngoài, đảm bảo an toàn cho máy.
- Làm kín hệ thống: Dầu thủy lực có độ nhớt cao sẽ có khả năng làm kín được hệ thống, ngay cả những kẽ hở ở nơi lắp gioăng phớt mà mắt thường khó phát hiện ra. Với môi trường làm việc liên tục sẽ rất dễ làm rò rỉ môi chất, khi đó dầu sẽ nhanh chóng giúp lấp đầy chỗ trống.
- Chống sự ăn mòn và oxi hóa: Dầu thủy lực gốc khoáng thường có chứa các chất phụ gia giúp chống sự ăn mòn và oxi hóa. Chất chống oxi hóa trong dầu sẽ giúp làm chậm quá trình dầu phân hủy, kéo dài tuổi thọ của dầu. Dầu sẽ bao phủ lên bề mặt kim loại và tạo nên một lớp màng chắc chắn, tránh sự ăn mòn.
- Phân tách môi trường bên trong và bên ngoài của hệ thống: Dầu được sử dụng để phân tách môi trường áp cao tại cửa ra máy bơm và môi trường có áp suất thấp đường vào máy bơm. Nếu dầu bị bẩn mà không thay mới thì sẽ dẫn đến hiện tượng xâm thực, làm vỡ, hỏng bề mặt tiếp xúc, gây hỏng động cơ.
Nên sử dụng dầu có chỉ số độ nhớt 32, 46 hay 68
Mỗi loại dầu thủy lực có chỉ số độ nhớt 32, 46 hay 68 đều có những ưu điểm nổi trội và thế mạnh riêng khác nhau. Tùy theo nhu cầu sử dụng về công suất, đặc điểm máy móc và môi trường làm việc mà bạn lựa chọn loại dầu có độ nhớt phù hợp:
- Dầu thủy lực 32: Là loại dầu có chỉ số độ nhớt theo tiêu chuẩn quốc tế ISO VG- ISO GRADE là 32. Do độ nhớt của dầu khá thấp nên thường được sử dụng cho xi lanh thủy lực hoặc máy móc có công suất nhỏ, hoặc nó cũng được sử dụng để làm sạch đường ống dẫn.
- Dầu thủy lực 46: Là loại dầu có chỉ số độ nhớt theo tiêu chuẩn quốc tế ISO VG- ISO GRADE là 46. Độ nhớt của loại dầu này được đánh giá ở mức trung bình. Do đó, chúng thường được sử dụng để dùng trong các loại máy ép, máy nâng hạ có công suất hoạt động ở mức từ trung bình trở lên.
- Dầu thủy lực 68: Là loại dầu có chỉ số độ nhớt theo tiêu chuẩn quốc tế ISO VG- ISO GRADE là 68. Do có đặc điểm là độ nhớt cao nên chuyên được sử dụng trong những máy móc và dây chuyền có công suất lớn đến siêu khủng. Nó có khả năng truyền công suất cao trong suốt một khoảng thời gian dài mà không bị ảnh hưởng của nhiệt độ, không làm thay đổi tính chất của dầu.
Kinh nghiệm chọn dầu thủy lực chất lượng
Sau đây là một số kinh nghiệm chọn mua dầu thủy lực vừa đảm bảo chất lượng, yêu cầu mà lại vừa có giá thành phải chăng mà bạn có thể tham khảo:
- Lựa chọn độ nhớt phù hợp: Như phần trên chúng tôi đã nêu rõ cách lựa chọn độ nhớt sao cho đảm bảo yêu cầu hoạt động của máy móc, thiết bị.
- Sử dụng loại dầu thủy lực với loại máy móc phù hợp: Hiện nay trên thị trường có đa dạng các loại máy móc thiết bị. Mỗi loại máy móc sẽ có những yêu cầu về độ nhớt khác nhau, mỗi loại độ nhớt lại được tối ưu hóa để việc vận hành những phương tiện khác nhau, thông thường những thông tin này sẽ được nhà sản xuất thể hiện rõ trên bao bì để khách hàng lựa chọn.
- Ưu tiên lựa chọn công nghệ sản xuất mới: Công nghệ mới sẽ giúp cho dầu thủy lực có những tính năng vượt trội hơn và được nhà sản xuất thể hiện trên bao bì.
- Dầu thủy lực có rất nhiều yêu cầu khác nhau về chất lượng, tuy nhiên quan trọng nhất vẫn là độ nhớt của dầu không bị thay đổi so với sự thay đổi của nhiệt độ nhiều.
Kết luận
Trên đây là một số kiến thức cơ bản về dầu thủy lực là gì, chức năng và các loại phổ biến trên thị trường hiện nay. Mong rằng với những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thể lựa chọn được loại dầu phù hợp, đảm bảo chất lượng và an toàn cho máy móc, thiết bị.